Gezonde voeding en hiv

Gezonde en gevarieerde voeding is voor iedereen belangrijk. Voor mensen met hiv is het extra belangrijk om te kiezen voor voedsel dat bijdraagt aan een hogere weerstand. Om het afweersysteem te versterken en je weerbaarder te maken tegen bijwerkingen van hiv-remmers.
Je afweersysteem heeft vooral behoefte aan vitaminen, mineralen, antioxidanten en eiwitten.

Vitaminen onderhouden en versterken het afweersysteem. Ze bouwen, beschermen, herstellen en ontgiften. Ze helpen bij de aanmaak van stoffen en bij de stofwisseling. Ze zetten voeding om in energie en gaan voortijdige veroudering tegen.
Mineralen zorgen voor transport van zuurstof en energie. Ze zijn van belang voor de instandhouding en het herstel van weefsels en botten, voor het zenuwstelsel, bepaalde hersenfuncties en de samentrekking van spieren.

Antioxidanten verdedigen het lichaam tegen een te snelle veroudering. Ze beschermen tegen hart- en vaatziekten, trombose, bepaalde kankers.
Eiwitten staan in voor de vervanging en opbouw van weefsel en leveren energie. Een tekort leidt tot een verminderde weerstand.

Goede voeding is voor ons allemaal belangrijk, maar zeker als je gezond oud wilt worden met hiv

Veel mensen met HIV hebben overgewicht, te hoge lipiden (bloedvetwaarden) en insulineresistentie, die tot diabetes kan leiden. Met gezonde voeding kun je het risico op hart- en vaatziekten en op diabetes verkleinen.

Bijwerkingen van hiv-remmers tegengaan

Door het jarenlange gebruik van hiv-remmers, en zeker als je een geschiedenis hebt met ‘oude hiv-remmers’, kunnen de lipiden een probleem worden: te laag HDL, te hoog LDL, te hoge triglyceriden. Dat vergroot de kans op hart- en vaatziekten en op alvleesklierontsteking. Om dat tegen te gaan, adviseren we om een gezond gewicht na te streven (BMI < 30), minder verzadigde vetten te eten en juist meer groenten, fruit en granen. Minimaal eens per week vette vis en liefst hooguit één glas alcoholhoudende drank per dag; bij te hoge triglyceriden helemaal geen alcohol.

Verder kunnen hiv-medicijnen insulineresistentie veroorzaken, waardoor je diabetes kunt krijgen. Dat is een ziekte die heel ernstige complicaties kan veroorzaken, dus het is zaak dat te voorkomen. Ook hier is het vermijden of verhelpen van overgewicht belangrijk, en een regelmatig eetpatroon, met een optimale koolhydratenverdeling over de dag.
En lichaamsbeweging! Niet alleen om het overgewicht te bestrijden, het helpt ook rechtstreeks, want spiergebruik stimuleert de gevoeligheid voor insuline.

Tekort aan vitamines en mineralen

In de literatuur zien we bij mensen met hiv vaak tekorten aan bepaalde micronutriënten, zoals vitaminen en mineralen die betrokken zijn bij de werking van het immuunsysteem. Daarom vind ik het voor mensen met hiv zinvol om één tot twee keer daags multivitaminen te slikken, zo’n 100 tot 150% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Als je proteaseremmers neemt, heb je extra vitamine E nodig, en als je tenofovir of efavirenz gebruikt, extra vitamine D. Als je echt ziek bent, kun je ook tekorten krijgen: bij diarree moet je extra vitamine A, E en D hebben; als je koorts hebt en daardoor flink transpireert, kun je extra zink gebruiken.

Diëtist kan helpen

Wil je weten wat voor jouw belangrijk is in de voeding? Of er aanvullingen nodig zijn? Hoe je bijwerkingen tegengaat? Hoe je gezond oud kunt worden met HIV? Maak een afspraak met onze gespecialiseerde diëtist Caroline.

Voeding veranderen

Het blijvend veranderen van je dieet is niet zo makkelijk. Zeker niet als je daarnaast nog worstelt met therapietrouw, of als je naast je hiv nog heel andere problemen hebt, met je huisvesting of in je relatie. Vertel je zorgverleners in het ziekenhuis dus duidelijk hoe het met je gaat. Want als je veel andere zorgen hebt, dan heeft diëtetiek voorlopig geen zin. Dan is het beter om eerst aan die andere problemen te gaan werken.

Als je structureel gezonder wilt gaan eten, dan ben je gebaat met aanpassingen die je jarenlang kunt volhouden. Daar gaan we met jou naar op zoek!